Encyocratella olivacea Strand, 1907, ook wel de “Tanzanian black & olive baboon tarantula” genoemd, is een prachtige Afrikaanse soort met een pittig temperament. Ze worden vaak (verkeerdelijk) als fervente gravers bestempeld, hoewel ze zowel de uitstraling als het gedrag van een boomspin vertonen. Zeer opvallend aan de soort is dat de vrouw als enige Afrikaanse spin niet beschikt over een spermatheca, een eigenschap die ze deelt met Sickius longibulbi. Het sperma van de man wordt na een succesvolle paring opgeslagen in oviducts en uterus externus (bron). Hoezeer Encyocratella olivacea in haar gewone naam met baviaanspinnen gelinkt wordt, behoort ze tot de subfamilie van de Stromatopelminae en niet tot de subfamilie van de Harpactirinae. Vogelspinnen uit Afrika worden echter vaak standaard tot baviaanspin gedoopt, hetwelk verklaart waarom ze de naam draagt.
I. SPECIFIEKE INFORMATIE
Wetenschappelijke naam: Encyocratella olivacea.
Subfamilie: Stromatopelminae.
Nederlandse naam: /
Ook bekend als: Tanzanian black & olive baboon.
Gedateerde namen: Chaetopelma strandi Schmidt, 1991, Xenodendrophila gabrieli Gallon, 2003.
Type: Boombewonende vogelspin.
Categorie: Old world tarantula.
Brandharen: Nee.
Gif: Wellicht sterk. Afhankelijk van de locatie van de beet en de hoeveelheid gif dat werd toegediend, kan dit een zeer pijnlijke ervaring zijn. Op heden is er echter nog geen wetenschappelijk onderzoek dat dit bevestigt.
Herkomst: Afrika, Tanzania, nabij het gebergte van Arusha en Usambara.
Lichaamslengte: ≤ 6cm.
Spanwijdte: ≤ 12/13cm.
Gedrag: De spin zal, bij gebrek aan een vluchtweg, een dreigende houding aannemen en desgevallend bijten. Daar de spin in gevangenschap heel soms de eigenschappen van boombewoners en gravers combineert, is een terrarium met hoogtegevoel en een dikke laag substraat aanbevolen. Desalniettemin zal de spin zich wellicht nestelen tegen het substraat aan, tussen kurk en glas. Typerend aan de soort zijn de prachtige webben die ze maken.
Groeisnelheid: Snel.
Toegankelijkheid (1/beginner, 10/expert): 7.
II. INFORMATIE VOOR HOUDERS
>>> Eerste hulp
Encyocratella olivacea leeft in het regenwoud aan de Zuidelijke hellingen van de berg Meru, op een hoogte van 2200m en 800m hoger dan de stad Arusha. In acht genomen dat de temperatuur elke 100m met 0,5°C afneemt, kan worden gesteld dat de temperaturen ongeveer 4°C lager liggen dan in Arusha (bron). Arusha heeft een een tropisch savanneklimaat met twee drogere en twee natte periodes. De eerste regenperiode duurt van maart tot en met mei, de tweede duurt van november tot en met december. Er komen hier grotere temperatuurschommelingen voor dan in de meeste delen van het land. De nachten kunnen er aan de koele kant zijn.
Omgevingsfactoren
Temperatuur: 20-25°C (dag), 15-17°C (nacht). Van juli-augustus kunnen dagtemperaturen dalen tot 15°C. Lokaal kunnen de temperaturen ‘s nachts tot 7-8°C dalen.
Luchtvochtigheid: Juni-oktober 65-75%, november-december 80-90%, januari-februari 60-70%, maart-mei 80-90%.
Volwassen: LxBxH: 20x20x50. Min. 3-4x spanwijdte in hoogte.
Kleiner dan volwassen: Min. 3x spanwijdte in hoogte en breedte.
* Voorzie een hol stukje boomstam of kurk voor de spin.
Substraat
Volwassen: Min. 0,75-1x spanwijdte.
Kleiner dan volwassen: 1,5-3x lichaamslengte.
* Encyocratella olivacea durft in gevangenschap heel soms de eigenschappen van gravers en boombewoners combineren. Een voldoende hoog terrarium én een degelijke hoeveelheid substraat is noodzakelijk. Wellicht nestelt de spin zich op het substraat tussen glas en kurk.
* De spin leeft tijdens beide regenseizoenen in vochtig gebied. Let erop dat terraria met een hoge vochtigheidsgraad extra gevoelig zijn voor mijten en andere parasieten. Neem dus uw voorzorgen.
Klimaat
Vochtig seizoen: Maart, april, mei, november, december.
Droog seizoen: Juni, juli, augustus, september, oktober, januari, februari.
Warmste maand: Februari.
Koudste maand: Juni, juli.
Voor meer informatie over het plaatselijke klimaat: Klik hier.
* Je kunt gerust overgaan tot een verdeling die beter samengaat met het klimaat in uw streek. Ga echter niet onder minima of over maxima en verdeel het jaar in die mate dat de spin langere of kortere seizoenen ervaart, zoals hierboven weergegeven. Dit is extra belangrijk als u zichzelf op de kweek wenst toe te werpen.
III. INFORMATIE VOOR KWEKERS
Encyocratella olivacea is de vreemde eend in de bijt. Hoezeer er door vele kwekers zelfs wordt aangeraden niets speciaals te ondernemen, laat consequent kweeksucces in de Lage landen nog op zich wachten. Tot op heden zijn er slechts enkelingen in geslaagd meerdere kweekprojecten met de soort succesvol af te ronden.
• Ga pas een 4-6 tal weken (of later) nadat de spin verveld is kweken. Daar de spin niet over spermathecae beschikt en het ontvangen sperma in de oviducts en uterus bewaart, is het mogelijk dat Encyocratella olivacea zelfs na de vervelling een cocon met bevruchte eieren maakt.
• Doorvoed de vrouw alvorens tot de paring over te gaan. Ga ze echter niet vetmesten.
• Laat de paring plaatsvinden aan het einde van een vochtige periode. Laat het terrarium nadien uitdrogen en laat de temperatuur met enkele graden zakken.
• Voer 7 weken later de vochtigheidsgraad op tot 70-75% en laat de temperatuur met enkele graden toenemen (24-25°C).
• Ongeveer 2 maanden na de paring zal de vrouw overgaan tot het maken van de cocon. Ontneem de cocon, indien gewenst, een 4-tal weken nadat u de cocon ontdekt heeft. Plaats de eieren in de incubator bij een temperatuur tussen 23-26°C en een luchtvochtigheid van ongeveer 70%. Aantallen kunnen variëren van 30-90 spiderlingen. Het gebeurt dat de vrouw 5 maanden later een 2e cocon maakt (bron).
• Dit alles gezegd zijnde, kunt u ook gewoon proberen man en vrouw te laten paren zonder iets specifieks te ondernemen. Het zou, zo heb ik gehoord, moeten lukken.
IV. WIST U DAT…
• Encyocratella strandi (Schmidt, 1991) en Encyocratella gabrieli (Gallon, 2003) als synoniemen voor Encyocratella olivacea gelden?
V. LITERATUUR
VI. COPYRIGHT
• Tekst: Dennis Van Vlierberghe (facebookgroep en –pagina)
• Fotografie: Dongkyu Kim