Ephebopus cyanognathus West & Marshall/2000, ook wel de “blue fang skeleton tarantula” (vaak afgekort als “blue fang”) genoemd, is een door haar kleurenpatroon en gedrag zeer opmerkelijke ogelspin uit Frans Guyana. Hoezeer het vooral de blauwe gifkaken zijn die opvallen, mag het totale kleurenpalet geenszins onderschat worden. Vooral de kleintjes zijn prachtig in hun verschijning. Ephebopus cyanognathus lijkt erg op Ephebopus uatuman. De spinnen verschillen echter van elkaar in het algemene kleurenpalet van de vrouw, de cyaanblauwe gifkaken en de grootte van de genitaliën in beide geslachten. Ephebopus cyanognathus is een klassieke graver die ongeveer 30cm onder de grond een woonkamer creëert. De stevige tunnel naar de oppervlakte wordt verstevigd met natuurlijke materialen (vooral takken en bladeren) die de spin in haar nabije omgeving kan vinden. Het genus behoort tot de subfamilie van de Aviculariinae, overwegend boombewonende vogelspinnen, daar de spiderlingen van het Ephebopus-genus gelijkaardige kenmerken vertonen als boomspinnen. In maart 1999 werd Ephebopus cyanognathus aangetroffen in het Chevaux gebergte in Frans Guyana. Haar woonruimte was een constructie van dode bladeren en had geen duidelijke in- of uitgang. Nog opmerkelijker was het feit dat dit alles zich 20 cm boven het aardoppervlak afspeelde (bron). Verschillend aan andere vogelspinnen uit de nieuwe wereld, beschikken Ephebopus spp. over een veldje van 1-2 vierkante millimeter brandharen op de mediale zijde van de femora aan de pedipalpen.
I. SPECIFIEKE INFORMATIE
Wetenschappelijke naam: Ephebopus cyanognathus.
Subfamilie: Aviculariinae.
Nederlandse naam: /
Ook bekend als: Blue fang skeleton tarantula. Blue fang.
Gedateerde namen: /
Type: Gravende vogelspin.
Categorie: New world tarantula.
Brandharen: Ja (pedipalps, femura).
Herkomst: Frans-Guyana (Roura, Tresor reservaat (lees meer), Kourou, Móntsinery, Montagne des chevaux, maar ook in Saül en Maripasoula aan de andere kant van het land). Om een idee te krijgen van haar habitat, neem dan best even een kijkje naar deze video.
Lichaamslengte: ≤ 4/5cm.
Spanwijdte: ≤ 11/13cm.
Gedrag: Nerveus en defensief. De spin zal na het afwerpen van de brandharen relatief snel een dreighouding aannemen. Daar ze zich in de eerste stadia van hun leven ongezien snel kunnen voortbewegen, is extra voorzichtigheid geboden. Ephebopus cyanognathus is zelden zichtbaar. De spin zal een stevige tunnel maken naar een ondergrondse woonkamer, in het wild nabij 30cm onder de grond. De inkom zal ze verstevigen met alles wat ze kan vinden, voornamelijk takken en bladeren (video). Ephebopus cyanognathus moet de mogelijkheid worden geboden diep te graven, maar ook veilig te klimmen. Vooral de kleinere diertjes durven er wel eens een semi-boombewonende levensstijl op nahouden.
Gif: Wellicht mild. Er is geen wetenschappelijk onderzoek dat dit bevestigt.
Groeisnelheid: Medium.
Levensverwachting: 12 tot 15 jaar. Mannetjes sterven rond de 3 à 4 jaar. Geen betrouwbare bron beschikbaar.
Toegankelijkheid (1/beginner, 10/expert): 7.
II. INFORMATIE VOOR HOUDERS
>>> Eerste hulp
Ephebopus cyanognathus leeft verspreid over de regenwouden van Frans-Guyana (bron). Zowel temperatuur als luchtvochtigheid blijft het hele jaar relatief constant, met uitzondering van een kort droog seizoen in september en oktober. De temperaturen klimmen vrijwel dagelijks boven de 30°C. Houd u echter in het achterhoofd dat de spinnen voornamelijk te vinden zijn aan de noordzijde van gebergte, hetwelk aangeeft dat de spin wenst te vluchten van de hitte. Gaat u het terrarium echter niet overdreven verhitten. Neem een kijkje naar deze video om een Ephebopus cyanognathus en haar hol te zien in haar natuurlijke habitat.
Omgevingsfactoren
Temperatuur: 21-25°C (dag), 19-21°C (nacht).
Luchtvochtigheid: 75-90%. In september en oktober kunnen locale temperaturen oplopen en daalt de luchtvochtigheid significant tot 60-70%.
Volwassen: LxBxH: 30x30x40. Min. 3x spanwijdte in hoogte.
Kleiner dan volwassen: Min. 3x spanwijdte in hoogte.
* Simuleer een bosachtig grondoppervlak met veilige hoogte.
Substraat
Volwassen: Min. 2x spanwijdte.
Kleiner dan volwassen: Min. 1x spanwijdte.
* De spin leeft in het regenwoud. Haar tunnel zal ze verstevigen met bladeren en takken.
* De spin leeft in vochtig gebied. Let erop dat terraria met een hoge vochtigheidsgraad extra gevoelig zijn voor mijten. Neem dus uw voorzorgen..
Klimaat
Vochtig seizoen: Januari, februari, maart, april, mei, juni, juli, november, december.
Droog seizoen: September, oktober.
Warmste maand: September, oktober.
Koudste maand: Geen.
Voor meer informatie over het plaatselijke klimaat: Klik hier.
* Je kunt gerust overgaan tot een verdeling die beter samengaat met het klimaat in uw streek. Ga echter niet onder minima of over maxima en verdeel het jaar in die mate dat de spin langere of kortere seizoenen ervaart, zoals hierboven weergegeven. Dit is extra belangrijk als u zichzelf op de kweek wenst toe te werpen.
III. INFORMATIE VOOR KWEKERS
In acht genomen dat man en vrouw soms als koppel in hetzelfde terrarium worden gehouden, verloopt de kweek bij het Ephebopus-genus doorgaans relatief vlot. De spinnen zullen elkaar tijdens aanvangsfase relatief lang betasten, gevolgd door een paring met een, wellicht, rustig einde. Onmiddellijk na de paring zal de vrouw zich in haar vertrouwde schuilplaats terugtrekken. Introduceer de man enkele dagen nadien nogmaals of laat het koppel enige tijd samen. In het laatste scenario durft kannibalisme wel eens optreden.
• Ga pas een 4-6-tal weken (of later) nadat de spin verveld is kweken. Indien de verpaarde spin vervelt tussen paring en cocon zal uw cocon niet bevrucht zijn.
• Doorvoed de vrouw alvorens tot de paring over te gaan. Ga ze echter niet vetmesten.
• Voorzie meerdere schuilplaatsen in het terrarium voor de man, als u beslist het koppel samen te houden.
• Houd de omgevingsfactoren constant voor 1-2 maanden na de paring en laat vervolgens de luchtvochtigheid zakken (laat het substraat semi-uitdrogen) voor 1-2 maanden. Houd dag- en nachttemperatuur vrijwel constant doorheen het hele proces.
• Van zodra u het substraat nabij het hol, 3-5 maanden na de paring, extra bevochtigt, zal de dame overgaan tot het aanmaken van de cocon. Ontneem de cocon 3-4 weken later van het vrouwtje. Bewaar de eieren bij een luchtvochtigheid van 80-90% en een temperatuur van 25-29°C. Deze cocon kan tot 50-150 eitjes bevatten. Enkele maanden nadien volgt vaak nog een 2e cocon met minder bevruchte eieren (Hooijer/2002).
• De spiderlingen kunnen enkele maanden communaal worden gehouden. Voorzie een juiste hoeveelheid voedsel om kannibalisme te voorkomen. Gaat u ze na 2-3 maanden best apart huisvesten.
IV. WIST U DAT…
• “cyanognathus” blauwe (cyano) kaken (gnathus) betekent?
• De gifkaken van volwassen vrouwen en jonge dieren blauw zijn, waar de gifkaken van volwassen mannen een roos/paarsachtige schijn vertonen?
• Verschillend aan andere vogelspinnen uit de nieuwe wereld, Ephebopus spp. over een veldje van 1-2 vierkante millimeter brandharen op de mediale zijde van de femora aan de pedipalpen beschikken?
• Ephebopus uatuman, Ephebopus cyanognathus en Ephebopus foliatus opvallend gele ringen aan de poten hebben?
• Spiderlingen ronduit prachtig zijn? Klik op de foto. Voor meer informatiefiches, klik hier.
V. LITERATUUR
• Palpal urticating hairs in the genus Ephebopus: fine structure and mechanism of release.
• The Brazilian species of the spider genus Ephebopus Simon 1892 with description of E. uatunam n. sp.
• The genus Ephebopus Simon 1892. Description of the male of Ephebopus murinus (Walckenaer), 1837.
Over die prachtige kleuren
• Structural color and its interaction with other color-producing elements. Perspectives from spiders.
• Structural colors in spiders.
• Blue reflectance in tarantulas is evolutionaly conserved despite nanostructural diversity.
VI. COPYRIGHT
• Tekst: Dennis Van Vlierberghe (facebookgroep en –pagina)
• Fotografie: Yvonne Kindl (flickr) en Julian Kamzol (website, flickr)