Stromatopelma calceatum (Fabricius/1793), ook wel de “Featherleg baboon” genoemd, is een door haar kleurenpatroon en gedrag zeer opvallende vogelspin uit West-Afrika. Hoezeer Stromatopelma calceatum in haar gewone naam met baviaanspinnen gelinkt wordt, behoorde ze voor een lange tijd tot de subfamilie van de Stromatopelminae (en niet tot de subfamilie van de Harpactirinae). Vogelspinnen uit Afrika worden vaak echter standaard tot baviaanspin gedoopt, hetwelk verklaart waarom ze de naam draagt. Opvallend is dat de spin in maart 2017 onder de subfamilie van de Aviculariinae werd gecategoriseerd. Fabricius beschreef de spin in 1793 als “Aranea calceata“, hetwelk op zich niet meer zegt dan dat het een spin is. Hij baseerde zich op een fragmentarische spin uit Guinee. Becker maakte het concreter door de spin in 1879 naar het Scodra-genus te plaatsen. Hoezeer deze naam jarenlang dienst heeft bewezen, ontdekte Raven in 1984 dat het genus onder de vlinders reeds bestond. Stromatopelma spp. leven in de lagere zones van bebost gebied en creëren een ruw tubevormig web in de hogere delen van varens en palmbomen. Daar er binnenin de soort aardig wat kleurverschil bestaat, afhankelijk van de regio, werd Stromatopelma calceatum griseipes (Pocock/1897) een ondersoort van Stromatopelma calceatum in 1990.
I. SPECIFIEKE INFORMATIE
Wetenschappelijke naam: Stromatopelma calceatum.
Subfamilie: Aviculariinae.
Synoniem: Stromatopelma brachypoda.
Ook bekend als: Featherleg baboon.
Gedateerde namen: Aranea calceata Fabricius, 1793, Scodra aussererii Becker, 1879, Stromatopelma alicapillatum Karsch, 1881, Scodra calceata Simon, 1887, Scodra brachypodra Pocock, 1897, Hyarachne horrida Thorell, 1899, Stromatopelma brachypoda Smith, 1990, Stromatopelma calceata Smith, 1990, Stromatopelma calceatum Finke, 1998.
Ondersoort: Stromatopelma calceatum griseipes (Pocock/1897).
World spider catalog ondersoort
* Verschillend aan Stromatopelma calceatum griseipes zijn de femura van Stromatopelma calceatum donker aan de buikzijde. De donkere kleuren aan de buikzijde van de coxae en trochanter zijn hetzelfde in beide soorten.
Type: Boombewonende vogelspin.
Categorie: Old world tarantula. Deze spinnen zijn minder geschikt voor beginnende hobbyisten.
Brandharen: Nee.
Gif: Wellicht sterk. Afhankelijk van de locatie van de beet en de hoeveelheid gif dat werd toegediend, kan dit een zeer pijnlijke ervaring zijn. Bijtverslagen wijzen erop dat het neurotoxische gif van Stromatopelma calceatum significant sterk is. Hoezeer zeer waarschijnlijk, is de sterkte van het gif nog niet officieel gepubliceerd.
herkomst: Stromatopelma calceatum komt erg vaak voor in West-Afrika, van Guinee, Sierra Leone, Liberia, Ivoorkust, Burkina Faso, Ghana, Togo, Benin, Nigerië tot Kameroen.
Body length: ≤ 6-7cm.
Spanwijdte: ≤ 14-16cm. De vrouwtjes worden groter dan mannetjes, dewelke op hun beurt niet over tibiaalhaken beschikken.
Groeisnelheid: Snel.
Levensverwachting: Tot 12 à 15 jaar. Mannetjes sterven rond de 3 à 4 jaar.
Gedrag: Erg defensief. De spin zal bij gebrek aan een vluchtweg bijten. Jongere spinnen gaan zich eerder ingraven in plaats van hogere oorden op te zoeken. Stromatopelma calceatum staat er evenwel om bekend mooie webben te kunnen maken. Mits een goede behuizing zal ze echter niet al te vaak zichtbaar zijn, tenzij ‘s nachts.
Toegankelijkheid (1/beginner, 10/expert): 10.
II. INFORMATIE VOOR HOUDERS
>>> Eerste hulp
Stromatopelma calceatum leeft in tropisch vochtig en warm gebied. Temperaturen komen vrijwel dagelijks rond de 30°C uit, met hittegolven tot 35°C in de warmere maanden. Houdt u er echter rekening mee dat de zon voor een groot stuk geblokkeerd wordt door de hoge boomtoppen. De spin beschermt zich in haar natuurlijke habitat in boomspleten, holle takken en tussen bladeren tegen de warmte, voornamelijk in palmbomen en varens. Gaat u het terrarium dus best niet overdreven verhitten. Van november tot en met maart brengt de Harmattan wind droge, stoffige lucht uit de Sahara met zich mee, hetwelk temperaturen bedrukt en de vochtigheid een tijdje naar beneden haalt.
Omgevingsfactoren
Temperatuur: 23-27°C (dag), 20-22°C (nacht).
Luchtvochtigheid: 70-80%. Gedurende 4 aaneengeschakelde maanden per jaar mag dit zakken tot 65-70%.
Volwassen: LxBxH: 20x20x45. Min. 3x spanwijdte in hoogte.
Kleiner dan volwassen: 3x spanwijdte in hoogte.
* Voorzie een hol stukje boomstam of kurk voor de spin. Vul het voor de helft met licht vochtig substraat.
* Wilde vegetatie in het lagere gedeelte van het terrarium is aanbevolen.
Substraat
Volwassen: 0,5x spanwijdte.
Kleiner dan volwassen: Min. 0,5x spanwijdte.
* De spin leeft in vochtig gebied. Let erop dat terraria met een hoge vochtigheidsgraad extra gevoelig zijn voor mijten. Neem dus uw voorzorgen.
Klimaat
* Belangrijk: Stromatopelma calceatum leeft wijd verspreid over West-Africa. Onderstaande gegevens zijn slechts informatief. Houd u vooral aan de voorgeschreven omgevingsfactoren.
Vochtig seizoen: Maart, april, mei, juni, juli, augustus, september, oktober.
Droog seizoen: Januari, februari, november, december.
Warmste maanden: Januari, februari, maart, april, november, december.
Koudste maanden: Geen. De temperaturen bevinden zich doorgaans rond 30°C.
Voor meer informatie over het plaatselijke klimaat: Klik hier.
* Je kunt gerust overgaan tot een verdeling die beter samengaat met het klimaat in uw streek. Ga echter niet onder minima of over maxima en verdeel het jaar in die mate dat de spin langere of kortere seizoenen ervaart, zoals hierboven weergegeven. Dit is extra belangrijk als u zichzelf op de kweek wenst toe te werpen.
III. INFORMATIE VOOR KWEKERS
Een paring met Stromatopelma calceatum verloopt doorgaans harmonieus. Verwijder de man echter onmiddellijk na de paring, daar hij in het andere geval wellicht ten prooi van zijn dame zal vallen.
• Ga pas een 4-6 tal weken (of later) nadat de spin verveld is kweken. Indien de verpaarde spin vervelt tussen paring en cocon zal uw cocon niet bevrucht zijn.
• Doorvoed de vrouw alvorens tot de paring over te gaan. Ga ze echter niet vetmesten.
• Laat de paring plaatsvinden in het drogere seizoen. Van zodra je de luchtvochtigheid opvoert, kan je de dame aanzetten tot het maken van haar cocon.
• 2-4 maanden na de paring zal de vrouw overgaan tot het maken van de cocon. Het is aanbevolen de cocon 5 weken nadat ze gemaakt werd te ontnemen. Deprive the cocoon, which is recommended, 5 weeks later. Bewaar de eieren bij een luchtvochtigheid van 75-90% en een temperatuur van 25-29°C. Verwacht 200-300 spiderlingen.
• Van zodra u beslist heeft de cocon zo lang mogelijk bij de dame te laten, is het erg belangrijk de cocon erg goed te observeren. Stromatopelma calceatum staat erom bekend haar cocon met man en macht te verdedigen, maar er amper naar om te kijken.
IV. WIST U DAT…
• Stromatopelma calceatum in maart 2017 onder de Aviculariinae werd gecategoriseerd? (bron)
• het Scodra-genus onder de vogelspinnen moest verdwijnen daar het reeds bestond onder de vlinders?
• Stromatopelma calceatum haar cocon bevestigt aan de wand van haar schuilplaats?
• Stromatopelma calceatum erom bekend staat haar cocon met man en macht te verdedigen, maar er eigenlijk amper naar omkijkt?
• Stromatopelma calceatum haar habitat deelt met Heteroscodra maculata? Klik op de foto of hier voor een andere versie. Voor meer informatiefiches, klik hier.
V. LITERATUUR
• Ref: Smith, A. M. (1990c). Baboon spiders: Tarantulas of Africa and the Middle East. Fitzgerald Publishing (WSC).
VI. COPYRIGHT
• Tekst: Dennis Van Vlierberghe (facebookgroep en –pagina)
Hello,
Could you confirm if this tarantula I photographed in Sierra Leone is Stromatopelma calceatum: http://www.tremarctos.com/2017/05/tarantula-at-tiwai/?cat=41?
Thanks,
Ben
Hey Ben,
This looks very much like a mature male Stromatopelma calceatum indeed.
Kind regards,
Dennis.